Tại hội nghị ADA ngày 22/ 6/ 2024, “Ông trùm” về ĐTD nội viện, GS Umpierrez đã dẫn dắt 1 nhóm các chuyên gia của ADA (Hội ĐTD Mỹ), EASD (Hội ĐTD châu Âu), AACE (Hội Nội tiết lâm sàng Mỹ), JBDS (Hội ĐTD Anh)và Diabetes Techonology Society trình bày Đồng thuận mới về chẩn đoán và điều trị cấp cứu đái tháo đường. Như vậy là sau 15 năm mới có hướng dẫn mới về ĐTD nhiễm toan ceton (DKA) và ĐTD có tăng áp lực thẩm thấu (HHS). Một số điểm quan trọng là:
- Cơ chế bệnh sinh
- Tiêu chuẩn chẩn đoán có thay đổi (hình 2):
DKA: đường huyết > 11 mmol/L, ceton máu ≥ 3,0 mmol/l hoặc ceton niệu ≥ 2+, pH máu < 7,3 và/hoặc bicarbonate < 18 mmol/l
HHS: đường huyết ≥ 33,3 mmol/l, ALTT hiệu dụng > 300 mOsmol/l ( 2 x Na + glucose) hoặc ALTT tổng > 320 mOsmol/l (2 x Na + Glucose + Ure); ceton máu < 3 mmol/l hoặc ceton niệu < 2; pH ≥ 7,3 và bicarbonate ≥ 15 mmol/l
- DKA được chia là 3 mức (hình 3) là nhẹ, vừa và nặng với pH > 7,25 - < 7,30; 7,0 – 7,25 và < 7,0
- Phân biệt DKA và HHS (hình 4), nhưng lưu ý là khoảng 1/3 số BN tăng đường huyết cấp cứu là bị đồng thời cả DKA và HHS
- Điều trị DKA và HHS (hình 5) vẫn gồm 3 trụ cột chính là (1) truyền dịch, (2) insulin và (3) bù Kali. Trong đó DKA nhẹ có thể điều trị bằng tiêm insulin dưới da. Không khuyến cáo truyền insulin nhanh analogue tĩnh mạch.
- Mục tiêu đường huyết ở BN bị DKA là 8,3-11,0 mmol/l và BN bị HHS là 11,0-13,9 mmol/l.
- Phác đồ chuyển đổi từ truyền insulin tĩnh mạch sang tiêm insulin dưới da khi BN ổn định. Liều insulin tiêm dưới da chỉ bằng 40 – 60% tổng liều insulin dự tính. Có thể sử dụng các thuốc không phải insulin cho BN ĐTD typ 2 nhưng không nên dùng SGLT-2i cho BN trong thời gian nằm viện.
- Điều trị các biến chứng của tăng đường huyết cấp cứu
- Dự phòng tái phát và tái nhập viện