Mở đầu
Vào năm 2023, Viện Tim mạch Hoa Kỳ (ACC) và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) đã đưa ra hướng dẫn kiểm soát bệnh vành cấp. Hướng dẫn đưa ra những thay đổi về các thuật ngữ “bệnh tim thiếu máu cục bộ” và “bệnh mạch vành mạn tính”. Các khuyến cáo được trong hướng dẫn tập trung vào việc kiểm soát bệnh mạch vành mạn tính. Trong bản hướng dẫn tóm tắt này, các khuyến cáo gây ảnh hưởng đến việc thực hành sẽ được đề cập.
10 khuyến cáo quan trọng nhất
Các khuyến cáo quan trọng nhất được lựa chọn bởi nhóm chuyên gia của hướng dẫn. Khuyến cáo về việc hoạt động thể chất, sử dụng chất ức chế kênh đồng vận chuyển natri – glucose (SGLT2i) và chất chủ vận thụ thể glucose – like peptide 1 (GLP 1) và các khuyến cáo mới về các nhóm thuốc chẹn beta được xem là những khuyến cáo cốt lõi cần được quan tâm.
Nhấn mạnh cách tiếp cận đội nhóm, lấy bệnh nhân làm trung tâm, cân nhắc các yếu tố xã hội liên quan đến sức khỏe khi đưa ra các quyết định đánh giá nguy cơ, xét nghiệm và điều trị.
Các liệu pháp không dùng thuốc, bao gồm thay đổi chế độ ăn và tập thể dục được khuyến cáo cho tất cả các bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính.
Bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính không bị chống chỉ định được khuyến khích tập thể dục thường xuyên, bao gồm các bài tập để giảm thời gian tĩnh tại và các bài tập tăng kháng lực và bài tập aerobic. Phục hồi chức năng tim ở bệnh nhân phù hợp có thể mang đến nhiều lợi ích, bao gồm giảm tỷ lệ tử vong và các bệnh mắc kèm.
Sử dụng thuốc thuộc nhóm SLGT2i và chất chủ vận thụ thể GLP1 được khuyến cáo cho bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính, bao gồm cả bệnh nhân không mắc đái tháo đường.
Khuyến cáo mới cho việc kê đơn thuốc chẹn beta ở bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính: (i) thuốc chẹn beta tác động kéo dài không được khuyến cáo để cải thiện kết cục lâm sàng ở bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính mà không bị nhồi máu cơ tim trong 1 năm trở lại đây, không có phân suất tống máu thất trái ≤ 50% hoặc không có chỉ định ưu tiên để được điều trị với thuốc chẹn beta; (ii) thuốc chẹn kênh calci hoặc thuốc chẹn beta được khuyến cáo như liệu pháp điều trị đau thắt ngực đầu tay.
Statin là liệu pháp điều trị đầu tay để làm giảm lipid máu ở bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính. Các biện pháp bổ trợ khác (chẳng hạn như ezetimibe, chất ức chế proprotein con-vertase subtilisin/kexin type9, inclisiran, acid bempedoic) có thể được lựa chọn cho một số nhóm bệnh nhân, mặc dù dữ liệu rên lâm sàng còn hạn chế cho các tác nhân mới như inclisiran.
Thời gian điều trị bằng các liệu pháp kháng tiểu cầu kép ngắn hơn được cho là an toàn và hiệu lực hơn nhiều bối cảnh lâm sàng, đặc biệt là khi nguy cơ xuất huyết cao và nguy cơ thiếu máu cục bộ thấp – trung bình.
Sử dụng thuốc không cần kê đơn hay chế phẩm bổ sung (bao gồm dầu cá và acid béo omega – 3 hoặc vitamin) không được khuyến cáo ở bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính do chưa có dữ liệu về lợi ích trong việc giảm các biến cố tim mạch.
Giải phẫu định kỳ hoặc xét nghiệm thiếu máu cục bộ ở bệnh nhân không có thay đổi về trạng thái lâm sàng hoặc chức năng không được khuyến cáo để phân tầng nguy cơ hoặc để hướng dẫn đưa ra quyết định điều trị ở bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính.
Mặc dù thuốc lá điện tử làm tăng tỷ lệ cai thuốc thành công nhiều hơn so với liệu pháp thay thế nicotine, vì dữ liệu về tính an toàn về lâu dài và nguy cơ duy trì việc sử dụng sau đó, thuốc lá điện tử không được khuyến cáo như lựa chọn đầu tay để cai thuốc lá.
Kiểm soát lối sống
Hướng dẫn ACC/AHA 2023 tập trung vào tầm quan trọng của hoạt động thể chất và giảm thiểu thời gian tĩnh tại. Tóm lược của các khuyến cáo về lối sống trong hướng dẫn kiểm soát bệnh mạch vành mạn tính của ACC/AHA 2023 được thể hiện trong hình 1.
Hình 1. Kiểm soát lối sống ở bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính
So sánh với hướng dẫn ACC/AHA trước đây
Phạm vi của hướng dẫn ACC/AHA 2023 cập nhật các khuyến cáo đã được đưa ra trong các hướng dẫn điều trị khác. Bảng 1 thể hiện những điểm khác biệt giữa các khuyến cáo trong hướng dẫn ACC/AHA 2023 và các khuyến cáo trong hướng dẫn trước đó.
So sánh giữa các khuyến cáo của ACC/AHA 2023 với khuyến cáo của ESC 2023 trong kiểm soát bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính được thể hiện trong bảng 2.
Bảng 1. Những điểm khác biệt giữa hướng dẫn ACC/AHA 2023 và ACC/AHA 2012 và 2014
Bảng 2. So sánh khuyến cáo liên quan đến việc kê đơn SGLT2i và chẹn beta ở bệnh nhân mắc bệnh mạch vành mạn tính ở hướng dẫn ACC/AHA 2023 và ESC 2023
