Tiêu cơ vân khi dùng statin liều cao

Tiêu cơ vân khi dùng statin liều cao

Tiêu cơ vân khi dùng statin liều cao

0Bệnh cơ được định nghĩa là chứng đau cơ bao gồm đau nhức hoặc yếu và tăng nồng độ CK huyết thanh gấp 10 lần bình thường (ULN). Bệnh cơ xảy ra ở khoảng 0,1 - 1 % và ảnh hưởng phụ thuộc vào liều lượng. Nếu bệnh cơ xuất hiện, phải hỏi bệnh sử, tiền sử một cách cặn kẽ để loại trừ các nguyên nhân khác (chấn thương, luyện tập quá mức). Tiêu cơ vân được định nghĩa là CK tăng ít nhất 10 lần so với lượng bình thường và xuất hiện triệu chứng cần phải điều trị. Tiêu cơ vân hiếm gặp, nhưng nó nguy hiểm đến tính mạng vì gây suy thận cấp, ngưng tim hoặc loạn nhịp tim vì rối loạn điện giải. Tiêu cơ vân xảy ra khi sử dụng Statin liều cao, ở những bệnh nhân rối loạn chức năng thận hoặc gan, hoặc ở những bệnh nhân lớn tuổi, hoặc tương tác thuốc. Vùng cơ chịu ảnh hưởng nhiều nhất là bụng của các vùng cơ lớn. Đây là điều quan trọng nhằm phân biệt với đau khớp (có thể liên quan đến viêm khớp).

Simvastatin liều cao 80mg mỗi ngày được cho là có tỉ lệ ly giải cơ vân nhiều nhất so với các loại Statin khác. Tuy nhiên, liều này không được khuyến cáo bởi FDA và ACC/AHA Quản lý các tác dụng phụ về cơ khi dùng Statin là một thử thách. Theo dõi thường xuyên nồng độ CK ở những bệnh nhân không có triệu chứng là điều không cần thiết. Tuy nhiên, những triệu chứng không giải thích được khi đau cơ, yếu cơ nên được đánh giá nồng độ CK ngay lập tức và xem xét các nguyên nhân tiềm ẩn khác. Bệnh cơ có thể xảy ra khi nồng độ Statin trong cơ thể cao và khi có các yếu tố nguy cơ ( tuổi > 80, CKD nặng, suy giáp, chấn thương, tương tác thuốc hoặc hội chứng như cúm). Nếu bệnh nhân có các triệu chứng cơ năng và thực thể phù hợp với bệnh cơ, liệu pháp Statin nên dừng lại cho đến khi nồng độ CK trở về bình thường.

Nếu chẩn đoán là tiêu cơ vân, Statin phải được dừng ngay lập tức và xác định nguyên nhân. Tái sử dụng Statin có thể được cân nhắc nếu bệnh cơ là thứ phát do tương tác thuốc hoặc do các nguyên nhân tiềm ẩn khác đã được xác định và khắc phục. Thỉnh thoảng, các triệu chứng đau cơ gây khó chịu và bệnh nhân không chịu được, mặc dù nồng độ CK bình thường hoặc tăng dưới 10 lần so với nồng độ bình thường. Ở những trường hợp này, Statin nên được dừng lại. Một khi các triệu chứng giảm dần, liệu pháp Statin có thể được bắt đầu lại, liều có thể giữ nguyên hoặc giảm liều hoặc có thể đổi sang một loại Statin khác. Thay đổi ngày sử dụng luân phiên và thậm chí liều dùng 1 lần/tuần có thể được sử dụng ở những bệnh nhân không chịu được tác dụng phụ về cơ. Tuy nhiên, các chỉ định thay thế này chưa được đánh giá trong các nghiên cứu hậu quả trên tim mạch.

Statin cũng làm tăng nồng độ men gan gấp 3 lần nồng độ bình thường ở 1-1,5% bệnh nhân, phụ thuộc vào liều. Nồng độ men gan sẽ tự trở về bình thường ở khoảng 70% trường hợp vẫn tiếp tục sử dụng Statin. Sự tăng nồng độ men gan cũng sẽ trở về bình thường nếu Statin không được sử dụng nữa. Sau khi men gan đã trở về bình thường, có thể tái sử dụng Statin như cũ hoặc đổi sang Statin mới. Nếu việc tái sử dụng diễn ra tốt, có thể tiếp tục, nếu men gan tăng lại, cần đánh giá các nguyên nhân tiềm tàng khác. Theo khuyến cáo, trước khi bắt đầu sử dụng Statin, nên đánh giá chức năng gan.

Theo báo cáo của NLA Statin Safety Task Force khuyến cáo rằng nếu ALT hoặc AST gấp 1-3 lần nồng độ bình thường trong khi sử dụng Statin, không cần phải dừng việc điều trị lại. Nếu ALT hoặc AST quá 3 lần nồng độ bình thường trong khi sử dụng Statin, theo dõi bệnh nhân và tiếp tục đo nồng độ men gan. Không cần phải ngưng sử dụng Statin. Nếu nồng độ men gan tiếp tục tăng hoặc có bằng chứng về tổn thương gan (gan to, vàng da, tăng bilirubin trực tiếp, các triệu chứng liên quan) Statin nên được dừng lại. Ước lượng tỉ lệ mới mắc bệnh gan khi sử dụng Statin là 1/1.000.000 (một phần triệu) người mỗi năm. Có bằng chứng là những bệnh nhân mắc bệnh gan mạn, gan nhiễm mỡ không do rượu, hoặc viêm gan nhiễm mỡ không do rượu có thể được điều trị Statin một cách an toàn.

Trong năm 2012, FDA yêu cầu cập nhật nhãn thuốc bao gồm thông tin liên quan đến việc tăng nguy cơ suy giảm nhận thức bao gồm mất trí nhớ. Một số trường hợp ghi nhận Statin làm suy giảm nhận thức hoặc mất trí nhớ. Tuy nhiên, dữ liệu về nghiên cứu ngẫu nhiên đã không thể hiện được mối liên quan này và một vài dữ liệu cho thấy statin có lợi trên bệnh nhân Alzheimer. Do đó, nếu bệnh nhân có biểu hiện suy giảm nhận thức, người đó cần được đánh giá các nguy cơ tiềm ẩn khác.

Nếu nghi ngờ là do Statin, cần phải dừng điều trị 3 tháng và theo dõi diễn tiến. Nếu tiến triển tốt, nguyên nhân là do Statin. Tuy nhiên, cần phải cân nhắc kĩ càng về việc dừng Statin bởi vì lợi ích của nó. Cân nhắc có thể đổi Statin loại khác hoặc dùng liều khác và theo dõi việc tái phát rối loạn ý thức. Ngoài ra, bởi vì sự cải thiện nhận thức là chủ quan, một test khách quan đó là Mini Mental State Exam (MMSE) cần được thực hiện trước khi ngưng sử dụng và tái sử dụng để đánh giá thay đổi.